KỶ NIỆM MỘT NGÀY HÈ

Tháng năm hè về, nắng chang chang đổ vàng khắp các con phố. Có những ngày trốn nắng, ba mẹ đưa Chích Bông dạo chơi trong không gian thanh bình của những bản làng miền núi.

Chích Bông được ba mẹ đưa đến thăm một ngôi nhà của đồng bào H'Mông sinh sống.

Điều thích thú đầu tiên con bắt gặp ngoài ngôi nhà chát vách đất, đó chính là chiếc hàng rào bằng đá. Có lẽ chỉ đồng bào các dân tộc ở vùng cao, đặc biệt là người H'Mông, mới sáng tạo ra cách làm hàng rào bằng đá. Ở vùng cao, trẻ em ba bốn tuổi đã biết tha thẩn đi lấy đá về xếp ở góc vườn. Lớn hơn một chút, bé đã được cha, chú bày cho cách chọn đá và xếp đá. Người già kể lại rằng: Chọn được nơi có địa hình tương đối bằng phẳng để làm nhà, nhưng nhiều đá quá, bà con bê đá xếp gọn vào một góc. Sau đó, có gia đình nghĩ ra cách khéo léo xếp những hòn đá lởm chởm, đủ kích cỡ kia thành hàng rào quanh nhà để phòng kẻ xấu và thú dữ. Thế là nhà này bắt chước nhà kia, người này học người kia tạo thành một nét độc đáo của đồng bào: Hàng rào xếp đá.

Con cũng bắt gặp một chiếc cối xay ngô đầy lạ mắt.  Theo truyền thống, người H'Mông làm nhà trên núi cao và thức ăn hàng ngày là mèn mén. Họ làm nhà trên đỉnh núi vì không muốn thấp hơn bất cứ dân tộc nào.  Họ ăn mèn mén vì chỉ biết trồng ngô. Để có món mèn mén thì người Mông phải sử dụng những chiếc cối xay bằng đá cổ xưa kẽo kẹt nhẫn nại nghiền ngô thành những hạt mịn. Cũng trong ngày rong chơi này, Chích Bông còn được thăm một nếp nhà sàn của đồng bào dân tộc Tày, Nùng ...

Điều con thích thú nhất, đó là gian bếp, với những dụng cụ làm bếp con chưa bắt gặp bao giờ.

Một ngày trốn nắng hè oi bức và rong chơi của con thật thú vị, Con luôn nở cười trong suốt hành trình cùng ba thăm những nếp nhà, những phong tục, tập quán sinh hoạt của đồng bào miền núi, vùng cao.

Thế giới tự nhiên quanh con thật tươi đẹp. 

Thời gian gần đây ở địa phương mình sinh sống đang triển khai rộng khắp phong trào hỗ trợ phát triển kinh tế xã hội ổn định sản xuất và đời sống các xóm, bản đặc biệt khó khăn có nhiều dân tộc H'Mông sinh sống. Bằng nhiều chuyến thực tế, Ba đã có thêm thời gian để tìm hiểu về đồng bào. Chính thế, trong 54 dân tộc anh em, thời gian gần đây ba giành nhiều thời gian giới thiệu với Chích Bông về tập quán dân tộc H'Mông - một thành viên quan trọng trong cộng đồng các dân tộc thiểu số ở Việt Nam./.
Chu Hồng Đông

NÓI VỚI CON VỀ NHẠC TRỊNH

Tháng tư về. Hôm nay ba mẹ đưa Chích Bông đến một nơi đặc biệt. Khác xa với thế giới trẻ thơ của con. Ở đó không có nhà phao, không có bể bơi hay cầu trượt, không có đu quay hay cầu bập bênh. Nơi đó có phím dương cầm nhỏ, một cây đàn ghi ta cũ kỹ, một sân khấu đã bạc mầu thời gian. Nơi ấy là không gian để tưởng nhớ một người nhạc sỹ tài hoa mang tên Trịnh Công Sơn. Con còn quá nhỏ để hiểu hết những ca từ của Trịnh vì phần lớn nhạc ông viết là tình ca mà.

Ít ỏi trong những ca khúc ông viết cho trẻ thơ mà ba biết là “Em là bông hồng nhỏ”. Bài hát là tâm sự của một em bé với những tình cảm yêu thương của mình dành cho bố mẹ. Em mơ thấy mình lạc vào một thế giới của những trang sách hồng, với những vần thơ đầy yêu thương. Mơ thấy mình làm một bông hồng nhung nhỏ, bay giữa trời làm mát ngày qua. Nhưng chắc chắn không phải là mơ, mà là hiện thực, là lời khẳng định : Em sẽ là mùa xuân của mẹ. Em sẽ là màu nắng của cha. Em sẽ là niềm hạnh phúc của cha mẹ, và vì thế em được đưa vào một thế giới đầy ắp tình người. (Đưa em vào tình người bao la).

Thế giới của em bé đẹp tựa mùa xuân, em chính là mùa xuân của mẹ, em chính là màu nắng của cha. Với giai điệu nhẹ nhàng, trong sáng, tinh khiết như những giọt sương buổi sớm, ấm áp nhưng màu nắng sưởi ấm trái tim người cha.

Lời ca trong ca khúc này thật giản dị, giàu hình ảnh, giàu chất thơ và hoàn chỉnh như một bài thơ:

Em sẽ là mùa xuân của mẹ

Em sẽ là màu nắng của cha

Em đến trường học bao điều lạ

Môi hé cười là những nụ hoa

****

Trang sách hồng nằm mơ màng ngủ

Em gối đầu trên những vần thơ

Em thấy mình là hoa hồng nhỏ

Bay giữa trời làm mát ngày qua

****

Trời trong xanh, đất hiền hòa

Bàn chân e đi nhè nhẹ

Đưa em vào tình người bao la

****

Cây có rừng bầy chim làm tổ

Sông có nguồn,từ suối chảy ra

Tim mỗi người là quê nhà nhỏ

Tình nồng thắm như mặt trời xa.

Từ một nhạc sĩ viết nhạc cho người lớn, luôn trầm tư, trăn trở với đời , với những câu mang đậm chất triết lí: “Sống trong đời sống cần có một tấm lòng; Hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi, để một mai tôi về làm cát bụi …” thế mà Trịnh Công Sơn lại có những câu hát hồn nhiên, trong trẻo, tràn đầy tình yêu, tràn đầy nhựa sống dành cho trẻ con. 

Thế giới trẻ con trong tâm hồn người nhạc sĩ tài hoa này lung linh như màu nắng, hồn nhiên trong trẻo như bầu trời, nhân hậu, hiền hòa như mặt đất. (Trời trong xanh, đất hiền hòa..) Mỗi khi nghe bài hát này, ba thấy thấy cả đất trời bừng lên màu hoa hồng đỏ thắm, tỏa ngát hương, dể thương, hồn nhiên như giấc mơ của bé. 

Nhạc Trịnh – Tưởng chỉ phù hợp với những người thích suy tư như ba thôi. Nhưng không, đâu đó trong di sản của ông vẫn có những đoạn nhạc trong trắng, hồn nhiên, mãi mãi không …già đi, mãi mãi không “về cùng cát bụi”. Yêu nhạc Trịnh từ bé nhé Chích Bông. Bởi cái chân – thiện – mỹ và tư duy Phật giáo thì thường được reo mầm từ khi con người ta còn rất nhỏ.

Viết: Chu Hồng Đông - 01/4/2015 ngày giỗ Trịnh Công Sơn.